سندروم پای بی قرار
سندرم پای بی قرار (RLS) یک اختلال حرکتی است که باعث ایجاد یک میل شدید به حرکت دادن پاهای شما هنگام استراحت می‌شود. ممکن است احساساتی مانند خارش، کشیدن، خزیدن یا ضربان را نیز احساس کنید.
برای تست خواب، درمان خروپف، درمان پر خوابی، درمان بی خوابی، اجاره و خرید دستگاه cpap و درمان انواع اختلالات خواب توسط بهترین پزشکان فلوشیپ خواب در تهران با شماره 09124961646 تماس بگیرید.
سندرم پای بی‌قرار چیست؟
سندرم پای بی قرار (RLS) یک بیماری مغز، عصب و خواب است که باعث ایجاد یک میل شدید و تقریباً غیرقابل مقاومت برای حرکت دادن پاهای شما می‌شود که حداقل تا حدی با حرکت تسکین می‌یابد. علائم بیشتر زمانی ظاهر می‌شوند که بدن شما در استراحت است. معمولاً همراه با احساسات ناخوشایند در پاهای شما مانند ضربان یا درد ایجاد می‌شود. میل به حرکت مداوم می‌تواند توانایی شما را برای آرامش یا خوابیدن مختل کند.
ممکن است پزشک شما RLS را سندرم پای بی‌قرار یا بیماری ویلیس-اکبوم بنامد.
انواع سندرم پای بی قرار
دو نوع سندرم پای بی قرار وجود دارد:
- شروع زودهنگام: تشخیص قبل از ۴۵ سالگی اتفاق می‌افتد، معمولاً در سابقه خانوادگی شما وجود دارد و این بیماری به آرامی پیشرفت می‌کند.
- شروع دیرهنگام: RLS سریع‌تر پیشرفت می‌کند و تشخیص پس از ۴۵ سالگی اتفاق می‌افتد.
سندرم پای بی‌قرار چقدر شایع است؟
بین ۷ تا ۱۰ درصد از جمعیت به سندرم پای بی‌قرار مبتلا هستند. این بیماری در بین افراد سفیدپوست و زنان شایع‌تر است. خطر ابتلا به آن با افزایش سن افزایش می‌یابد.
علائم سندرم پای بی‌قرار
علائم سندرم پای بی‌قرار شامل موارد زیر است:
- احساسات ناخوشایند در پاهای شما که باعث می‌شود بخواهید آن‌ها را حرکت دهید.
- احساسات هنگام استراحت بدتر می‌شوند.
- تسکین موقت ناراحتی با حرکت دادن پاها.
- پاهای تکان‌خورده یا پرش پا در هنگام خواب.
علائم سندرم پای بی‌قرار می‌تواند بر خواب شما تأثیر بگذارد. این می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- اختلالات خواب، مشکل در خوابیدن یا ماندن در خواب.
- نیاز به بیرون آمدن از رختخواب برای کشش یا حرکت دادن پاها.
- خستگی یا خواب‌آلودگی در طول روز.
- تغییرات رفتاری یا خلقی.
- مشکل در توجه، یادآوری چیزها یا تمرکز.
- افسردگی یا اضطراب.
سندرم پای بی‌قرار چگونه است؟
سندرم پای بی‌قرار باعث ایجاد احساساتی می‌شود که باعث می‌شود بخواهید پاهای خود را حرکت دهید. این احساسات اغلب در پاهای شما اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند بر بازوها یا کل بدن شما نیز تأثیر بگذارد. ممکن است احساسات زیر را تجربه کنید:
- خزیدن
- خارش
- درد
- سوزش
- ضربان
- کشیدن
کشیدن احساسات ممکن است در یک طرف بدن شما اتفاق بیفتد، اما معمولاً هر دو طرف را به طور مساوی تحت تاثیر قرار می‌دهد، مانند هر دو پا.
برای مطالعه حمله خواب کلیک کنید.
چه چیزی باعث سندرم پای بی‌قرار می‌شود؟
علت سندرم پای بی‌قرار به خوبی شناخته نشده است. ممکن است مربوط به نحوه عملکرد بخشی از مغز شما که باعث حرکت می‌شود (گانگلیون‌های پایه) باشد. گانگلیون‌های پایه از دوپامین برای تنظیم نحوه حرکت بدن شما استفاده می‌کنند. اگر این قسمت از مغز شما دوپامین کافی دریافت نکند، نمی‌تواند حرکت شما را به اندازه کافی که باید تنظیم کند. این می‌تواند منجر به علائم RLS شود.
تحقیقات نشان می‌دهد موارد زیر ممکن است در RLS نقش داشته باشد:
- ژنتیک: شما می‌توانید RLS را به ارث ببرید. در هنگام بارداری، یکی از والدین بیولوژیکی شما یک ویژگی ژنتیکی (اتوزومی غالب) را منتقل می‌کند که منجر به تشخیص RLS می‌شود.
- کمبود آهن: آهن ممکن است علی‌رغم سطح طبیعی خون در مغز شما کم باشد.
- بیماری زمینه‌ای: برخی شرایط می‌توانند باعث RLS ثانویه شوند، که در آن RLS با یک بیماری پزشکی دیگر رخ می‌دهد.
- داروها: برخی داروها مانند آنتی‌هیستامین‌ها، ضد افسردگی‌ها یا داروهای ضد تهوع می‌توانند باعث RLS شوند یا علائم را بدتر کنند.
چه شرایطی باعث سندرم پای بی‌قرار می‌شوند؟
برخی از شرایط پزشکی می‌توانند علاوه بر RLS رخ دهند، از جمله:
- سطح پایین آهن (کمبود آهن)
- کم خونی
- بارداری
- دیابت
- بیماری کلیوی
- نوروپاتی محیطی
- اختلال مصرف مواد
چه چیزی سندرم پای بی‌قرار را تحریک می‌کند؟
محرک‌ها چیزهایی هستند که علائم RLS شما را بدتر می‌کنند. محرک‌های احتمالی می‌توانند متفاوت باشند اما ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- الکل
- کافئین
- نیکوتین
- برخی داروها
- استرس
اگر این محرک‌ها را تجربه می‌کنید یا قبل از استراحت یا خواب از آن‌ها استفاده می‌کنید، احتمال بیشتری دارد که علائم شما را تحریک کنند. علاوه بر این، کمبود خواب می‌تواند منجر به بدتر شدن علائم شود. این بدان معنی است که علائم شما می‌تواند علائم بدتر را تحریک کند. اگر نیاز به کمک برای شناسایی محرک‌های علائم خود دارید، با یک پزشک صحبت کنید.
برای تاثیر رژیم غذایی برخواب کلیک کنید.
سندرم پای بی‌قرار چه گروه سنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
سندرم پای بی‌قرار می‌تواند بر هر کسی از جمله کودکان، نوجوانان و بزرگسالان تأثیر بگذارد. این بیماری بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال شایع است. علائم با افزایش سن بدتر می‌شوند.
سندرم پای بی‌قرار چگونه تشخیص داده می‌شود؟
یک پزشک پس از معاینه فیزیکی برای بررسی علائم شما، RLS را تشخیص می‌دهد. در طول معاینه، آن‌ها سابقه پزشکی کامل و سابقه پزشکی خانوادگی شما را خواهند گرفت.
از آنجایی که آزمایشی برای تشخیص RLS وجود ندارد، پزشک ممکن است یک معاینه عصبی و آزمایش خون برای رد کردن شرایط دیگر یا تعیین علت علائم شما پیشنهاد دهد. پزشک شما ممکن است یک تست خواب شبانه برای ارزیابی سایر شرایط احتمالی خواب توصیه کند. با این حال، RLS یک تشخیص بالینی است که نیاز به آزمایش خواب ندارد.
برای تأیید تشخیص RLS، یک پزشک به دنبال معیارهای زیر خواهد بود:
- شما میل به حرکت دادن پاهای خود دارید که معمولاً با احساسات ناخوشایند مانند درد یا کشیدن همراه است.
- علائم در طول دوره‌های استراحت یا بی‌تحرکی شروع یا بدتر می‌شوند.
- با کشش، راه رفتن یا ورزش عضلات آسیب دیده، تسکین جزئی یا کامل پیدا می‌کنید.
- علائم شما بدتر است یا فقط عصرها یا شب‌ها رخ می‌دهد.
- یک بیماری پزشکی دیگر باعث علائم شما نشده است.
آیا تشخیص سندرم پای بی‌قرار در کودکان سخت است؟
بله، تشخیص RLS در کودکان گاهی برای پزشک دشوار است. این به این دلیل است که ممکن است یک کودک نتواند علائم یا آنچه را که احساس می‌کند توصیف کند. معمولاً RLS در کودکان شبیه اختلال کم‌توجهی/بیش‌فعالی (ADHD) یا درد رشد است.
سندرم پای بی‌قرار چگونه درمان می‌شود؟
درمان RLS ممکن است شامل مصرف دارو یا تغییر روال روزانه شما برای کمک به تسکین علائم باشد. برخی از افراد ممکن است با همکاری با پزشک خود برای مدیریت سایر شرایط سلامتی زمینه‌ای، علائم خود را کاهش دهند. شما و پزشک شما در مورد گزینه‌های درمانی که ممکن است برای شما بهترین باشد و همچنین هرگونه عوارض جانبی برای مراقبت از آن‌ها صحبت خواهید کرد.
درمان سندرم پای بی‌قرار
داروهای خاصی می‌توانند به تسکین علائم RLS شما کمک کنند. پزشک شما ممکن است موارد زیر را توصیه یا تجویز کند:
- مکمل‌های آهن، همراه با ویتامین C.
- داروهای ضد تشنج (گاباپنتین، پرگابالین).
- آگونیست‌های دوپامین (پرامیپکسول، روپینیرول).
- پیش‌سازهای دوپامین یا داروهایی که به دوپامین تبدیل می‌شوند (لوودوپا).
- برخی داروها مانند بنزودیازپین‌ها (کلونازپام)، خواب‌آورها (زولپیدم) یا اوپیوئیدها (متادون، بوپرنورفین) ممکن است در موارد شدید در صورتی که تمام اشکال دیگر درمان بی‌نتیجه باشد، کمک کنند. عوارض جانبی این داروها ممکن است مضر باشد و می‌تواند منجر به وابستگی به دارو شود.
انواع مختلفی از مکمل‌های آهن وجود دارد. آزمایش خون می‌تواند به شناسایی بهترین نوع برای شما کمک کند. هنگامی که مشکوک به بسیار پایین بودن سطح آهن در مغز شما هستید و علائم RLS شدید هستند، تزریق آهن ممکن است کمک کند.
داروهایی که دوپامین را افزایش می‌دهند می‌توانند با گذشت زمان علائم RLS را بدتر کنند (افزایش). نظارت دقیق لازم است.
درمان‌های خانگی سندرم پای بی‌قرار
اگر علائم خفیف RLS دارید، یک پزشک ممکن است درمان‌های خانگی زیر را برای کمک به احساس راحتی بیشتر و خوابیدن با پاهای بی‌قرار توصیه کند. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ورزش منظم مانند ایروبیک، دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی. از ورزش سنگین یا شدید در چند ساعت قبل از خواب خودداری کنید.
- رعایت عادات خواب خوب مانند اجتناب از خواندن، تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه یا تلفن هنگام دراز کشیدن در رختخواب. کمبود خواب می‌تواند علائم RLS را بدتر کند.
- خیساندن پاهای خود در وان گرم و استفاده از کمپرس گرم یا سرد روی پاهای خود. اینها ممکن است تسکین موقتی برای ناراحتی شما فراهم کنند.
- کاهش استرس کلی. یک متخصص سلامت روان می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.
- اجتناب از کافئین مانند نوشیدن قهوه قبل از خواب.
چه چیزی سندرم پای بی‌قرار را سریع تسکین می‌دهد؟
حرکت دادن پاها می‌تواند به طور موقت سندرم پای بی‌قرار را تسکین دهد، اما علائم شما اغلب با توقف حرکت برمی‌گردد. همچنین می‌توانید ماساژ پاها، قدم زدن یا کشش را امتحان کنید.
آیا می‌توان از سندرم پای بی‌قرار پیشگیری کرد؟
راه شناخته شده‌ای برای پیشگیری از سندرم پای بی‌قرار وجود ندارد. شما می‌توانید با درمان هرگونه شرایط سلامتی زمینه‌ای یا اجتناب از محرک‌هایی مانند کافئین و الکل، خطر تجربه بدتر شدن علائم را کاهش دهید.
آیا سندرم پای بی‌قرار جدی است؟
سندرم پای بی‌قرار بر امید به زندگی شما تأثیر نمی‌گذارد، اما می‌تواند بر سلامت کلی شما تأثیر بگذارد. علائم ممکن است خفیف تا شدید باشند. حتی علائم خفیف نیز می‌توانند تأثیر عمده‌ای بر زندگی شما داشته باشند. بسته به اینکه تعریف شما از یک بیماری جدی پزشکی چیست، علائم شما ممکن است در این دسته قرار گیرد.
آیا درمانی برای سندرم پای بی‌قرار وجود دارد؟
در حال حاضر درمانی برای RLS وجود ندارد، اما درمان می‌تواند به مدیریت علائم شما کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر علائم RLS دارید که:
- با درمان‌های خانگی بهبود نمی‌یابد.
- بدتر می‌شود.
- توانایی شما را برای خوابیدن تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- باید به پزشک مراجعه کنید.
چه سوالاتی باید از پزشک خود بپرسم؟
چه چیزی باعث علائم من شده است؟
چه نوع درمانی را توصیه می‌کنید؟
آیا درمان عوارض جانبی دارد؟
چگونه خواب بهتری با RLS داشته باشم؟
چگونه می‌توانم روال شبانه خود را برای کاهش علائم RLS بهبود بخشم؟
منبع: my.clevelandclinic.org
سوالات متداول
سندرم پای بی‌قرار (Restless Legs Syndrome) یک اختلال عصبی است که باعث ایجاد یک میل شدید و تقریبا غیرقابل کنترل برای حرکت دادن پاها، به خصوص در زمان استراحت یا خواب می‌شود. این حس معمولا با حرکت دادن پاها به طور موقت تسکین می‌یابد.
علائم اصلی شامل احساسات ناخوشایند در پاها (مانند سوزن سوزن شدن، کشیدگی، خارش یا درد)، تشدید این علائم هنگام استراحت، تسکین موقت با حرکت دادن پاها و بدتر شدن آن‌ها در شب است. این موارد می‌توانند باعث اختلال شدید در خواب شوند.
علت دقیق آن کاملا مشخص نیست، اما عواملی مانند ژنتیک، کمبود آهن در مغز، بیماری‌های زمینه‌ای (مانند دیابت یا بیماری کلیوی) و مصرف برخی داروها (مانند داروهای ضد افسردگی یا آنتی‌هیستامین‌ها) می‌توانند در بروز یا تشدید آن نقش داشته باشند.
این سندرم به خودی خود امید به زندگی را کاهش نمی‌دهد و خطرناک محسوب نمی‌شود، اما می‌تواند با ایجاد اختلال شدید در خواب و خستگی مزمن در طول روز، کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و منجر به مشکلاتی مانند اضطراب یا افسردگی شود.
علائم RLS به طور مشخص در دوره‌های استراحت و عدم تحرک تشدید می‌شوند. از آنجایی که شب زمان اصلی استراحت و خواب بدن است، فرد این احساسات ناخوشایند و میل به حرکت را با شدت بیشتری تجربه می‌کند.
بله، یکی از دلایل اصلی قابل شناسایی برای RLS، کمبود آهن است. حتی اگر سطح آهن در خون طبیعی باشد، ممکن است سطح آن در مغز پایین باشد. به همین دلیل، پزشکان اغلب مکمل‌های آهن را به عنوان یکی از اولین گزینه‌های درمانی توصیه می‌کنند.
حرکت دادن پاها مانند راه رفتن، کشش عضلات، یا ماساژ دادن می‌تواند تسکین فوری اما موقتی ایجاد کند. همچنین استفاده از کمپرس گرم یا سرد و یا گرفتن دوش آب گرم نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
در حال حاضر درمان قطعی برای RLS وجود ندارد، اما روش‌های درمانی متعددی برای مدیریت و کنترل علائم در دسترس هستند. این روش‌ها شامل داروها، مکمل‌های آهن و تغییرات در سبک زندگی (مانند ورزش منظم و پرهیز از محرک‌ها) می‌شوند.
محرک‌های رایج شامل کافئین (موجود در قهوه، چای و نوشابه)، الکل و نیکوتین هستند. پرهیز از مصرف این موارد، به ویژه در ساعات نزدیک به خواب، می‌تواند به کاهش شدت علائم کمک کند.
اگر علائم شما به طور مداوم خوابتان را مختل می‌کند، در طول روز احساس خستگی شدید دارید و درمان‌های خانگی برای کنترل آن کافی نیستند، توصیه می‌شود برای تشخیص دقیق و دریافت برنامه درمانی مناسب به پزشک، به ویژه متخصص خواب، مراجعه کنید.