پلاک دهانی برای درمان آپنه خواب
پلاک دهانی برای درمان آپنه خواب : اگر از اختلال آپنه انسدادی خواب (OSA) رنج میبرید اما نمیتوانید از دستگاه CPAP استفاده کنید، پلاک دهانی (Oral Appliance) میتواند یک راهحل جایگزین و مؤثر باشد. این دستگاههای دندانپزشکی با جلو کشیدن فک یا زبان شما در طول خواب، راه هوایی را باز نگه میدارند و به بهبود تنفس کمک میکنند.
برای تست خواب، درمان خروپف، درمان پر خوابی، درمان بی خوابی، اجاره و خرید دستگاه cpap و درمان انواع اختلالات خواب توسط بهترین پزشکان فلوشیپ خواب در تهران با شماره 09124961646 تماس بگیرید.
در این مقاله به بررسی انواع پلاکهای دهانی، نحوه عملکرد آنها، مزایا و معایب و نکاتی که باید در مورد این روش درمانی بدانید، میپردازیم.
آیا در خواب نفستان میگیرد؟
وقفههای تنفسی هنگام خواب میتواند خطرناک باشد و سلامت قلب و مغز را تهدید کند. در کلینیک خواب با تست تخصصی و درمان علمی، مشکل شما بررسی و برطرف میشود.
کلینیک تخصصی خواب — تشخیص و درمان وقفههای تنفسی خواب. تست خواب شبانه و مشاوره تخصصی با تجهیزات مدرن.
پلاک دهانی برای درمان آپنه خواب چیست؟
پلاکهای دهانی، پروتزهای دندانی هستند که هنگام خواب در دهان قرار میگیرند تا راه هوایی فوقانی شما را باز نگه دارند. در آپنه انسدادی خواب، بافتهای نرم گلو در طول خواب شل شده و راه هوایی را مسدود میکنند. این انسداد باعث میشود مغز به طور موقت شما را بیدار کند تا دوباره نفس بکشید. این چرخه میتواند بارها در طول شب تکرار شود و کیفیت خواب شما را به شدت کاهش دهد.
پلاکهای دهانی با بهبود جریان هوا و کاهش دفعات بیدار شدن، به شما کمک میکنند تا خوابی آرام و باکیفیت داشته باشید. این درمان به ویژه برای افرادی با آپنه خواب خفیف تا متوسط که قادر به تحمل دستگاه CPAP نیستند، توصیه میشود.
پلاک دهانی ضد آپنه خواب
پلاک دهانی ضد آپنه خواب یک وسیله پزشکی دهانی است که برای درمان آپنه انسدادی خواب (OSA) استفاده میشود. این پلاکها با جلو کشیدن فک یا زبان، مجرای تنفسی را در طول خواب باز نگه میدارند و به بهبود تنفس و کاهش خروپف کمک میکنند. این روش درمانی به ویژه برای افرادی که آپنه خواب خفیف تا متوسط دارند و نمیتوانند از دستگاههای CPAP استفاده کنند، مناسب است.
انواع پلاکهای دهانی برای درمان آپنه خواب
دو نوع اصلی از درمان آپنه خواب با پلاک دهانی وجود دارد:
۱. دستگاههای جلوبرنده فک پایین (MADs)
این نوع پلاک، که رایجترین نوع است، با جلو کشیدن فک پایین (فک تحتانی) کار میکند. با این کار، زبان نیز به جلو کشیده میشود و فضای بیشتری در انتهای گلو برای عبور هوا ایجاد میگردد. MADها معمولاً از دو قسمت مجزا (یکی برای دندانهای بالا و یکی برای دندانهای پایین) تشکیل شدهاند که توسط لولاها یا پیچهایی به هم متصل میشوند و امکان تنظیم میزان جلو کشیدن فک را فراهم میکنند.
۲. دستگاههای تثبیتکننده زبان (TSDs)
این دستگاهها، با استفاده از مکش (ساکشن)، زبان را به جلو نگه میدارند. TSDها نسبت به MADها کمتر رایج هستند اما میتوانند گزینهای مناسب برای افرادی باشند که به دلایلی (مانند دندانهای ضعیف) نمیتوانند از MAD استفاده کنند. نوک این پلاک در بیرون دهان قرار میگیرد و با ایجاد مکش، زبان را در طول خواب به جلو میکشد تا راه هوایی باز بماند.
نحوه دریافت و استفاده از پلاک دهانی
برای دریافت درمان آپنه خواب با پلاک دهانی، ابتدا نیاز به تشخیص آپنه خواب از طریق تست خواب (Sleep Study) دارید. در صورت تأیید، پزشک متخصص خواب شما را به یک دندانپزشک ارجاع میدهد که در زمینه ساخت پلاکهای دهانی تخصص دارد.
فرآیند ساخت پلاک سفارشی معمولاً شامل مراحل زیر است:
- دندانپزشک از دندانهای شما قالبگیری یا اسکن سهبعدی میگیرد.
- بر اساس این قالب، پلاک سفارشی شما در لابراتوار ساخته میشود.
- در جلسه دوم، دندانپزشک پلاک را روی دندانهای شما امتحان میکند و تنظیمات لازم را انجام میدهد.
عادت کردن به درمان آپنه خواب با پلاک دهانی ممکن است ۲ تا ۴ هفته طول بکشد. میتوانید در ابتدا برای چند ساعت در روز از آن استفاده کنید و به تدریج مدت زمان استفاده را افزایش دهید تا به یک روال شبانه برای شما تبدیل شود.
مزایا و معایب استفاده از پلاک دهانی
مزایای درمان آپنه خواب با پلاک دهانی
- مؤثر در درمان آپنه خواب خفیف تا متوسط: این روش میتواند به طور کامل علائم را در برخی افراد برطرف کند.
- کاهش یا درمان خروپف: پلاکهای دهانی با باز نگه داشتن راه هوایی، خروپف را به شدت کاهش میدهند.
- جایگزین مناسب برای CPAP: برای افرادی که با دستگاه CPAP مشکل دارند، یک گزینه عالی محسوب میشود.
- حمل آسان: این دستگاهها کوچک و قابل حمل هستند و برای سفر بسیار مناسباند.
عوارض جانبی احتمالی درمان آپنه خواب با پلاک دهانی
در هفتههای اول ممکن است عوارض کوتاهمدتی مانند افزایش بزاق، درد فک و دندان، یا خشکی دهان را تجربه کنید. این علائم معمولاً پس از عادت کردن به پلاک برطرف میشوند. در صورت استفاده طولانیمدت از پلاک نامناسب یا غیراستاندارد، ممکن است با تغییراتی در گازگرفتن دندانها یا مشکلات مفصل فک مواجه شوید. به همین دلیل، معاینات منظم دندانپزشکی برای بررسی وضعیت دندانها و پلاک شما ضروری است.
درمان آپنه خواب با پلاک دهانی برای چه کسانی مناسب نیست؟
اگرچه درمان آپنه خواب با پلاک دهانی برای بسیاری از افراد مفید هستند، اما برای همه مناسب نیستند. افرادی که نباید از پلاک دهانی استفاده کنند، عبارتند از:
- افراد مبتلا به آپنه خواب مرکزی: این پلاکها فقط آپنه انسدادی را درمان میکنند، نه آپنه مرکزی را.
- کودکان: به دلیل نیاز به درمانهای تخصصیتر، استفاده از پلاک دهانی برای کودکان باید با تجویز و نظارت پزشک متخصص باشد.
- افراد مبتلا به آپنه خواب شدید: استفاده از پلاک دهانی به تنهایی برای درمان آپنه شدید میتواند خطرناک باشد. حتماً از راهنماییهای پزشک خود پیروی کنید.
برای اطمینان از مناسب بودن این روش درمانی برای شما، حتماً با متخصص خواب و دندانپزشک خود مشورت کنید و تمامی سوالات خود را مطرح نمایید.
منبع: my.clevelandclinic.org/health/treatments/21129-oral-appliance-therapy-for-sleep-apnea
سوالات متداول
در این روش از یک وسیله دهانی مخصوص استفاده میشود که با تغییر موقعیت فک یا زبان، مسیر تنفسی را باز نگه میدارد و از انسداد در حین خواب جلوگیری میکند.
پلاک دهانی فک پایین را کمی به جلو میآورد یا زبان را در جای مناسب نگه میدارد تا راه هوایی باز بماند و وقفههای تنفسی کاهش پیدا کند.
افرادی که آپنه خفیف تا متوسط دارند یا کسانی که به دلیل عدم تحمل CPAP به دنبال جایگزین هستند، معمولاً بهترین کاندید هستند.
بیشتر بیماران پس از چند شب به استفاده از پلاک عادت میکنند، هرچند ممکن است در ابتدا کمی ناراحتی یا خشکی دهان ایجاد شود.
عوارض معمولاً خفیف هستند و شامل درد فک، تغییر در گاز گرفتن یا خشکی دهان میشوند که معمولاً با تنظیم وسیله برطرف میگردند.
برای بسیاری از بیماران با آپنه خفیف تا متوسط، بله، اما در موارد شدید معمولاً CPAP همچنان بهترین گزینه است.
این وسیله معمولاً توسط دندانپزشک یا متخصص اختلالات خواب بر اساس قالبگیری از دهان بیمار ساخته و تنظیم میشود.
بسیاری از بیماران پس از چند شب تا چند هفته بهبود کیفیت خواب و کاهش علائم را احساس میکنند.
بله، معاینات دورهای برای بررسی تأثیر درمان و انجام تنظیمات لازم ضروری است.
پوشش بیمهای بسته به شرکت بیمه و شرایط بیمار متفاوت است و باید قبل از شروع درمان بررسی شود.