لوزه
لوزه‌ها دو توده گرد و گوشتی در پشت گلو هستند. لوزه به انگلیسی Tonsils گفته میشود. بخشی از سیستم ایمنی محسوب می‌شوند و مانند غدد لنفاوی عمل می‌کنند. آن‌ها به فیلتر کردن میکروب‌هایی که از بینی یا دهان وارد می‌شوند کمک می‌کنند تا از باقی‌ماندن میکروب در بدن جلوگیری شود. لوزه‌ها همچنین به عنوان لوزه‌های پالاتین یا faucial شناخته می‌شوند.
برای تست خواب، درمان خروپف، درمان پر خوابی، درمان بی خوابی، اجاره و خرید دستگاه cpap و درمان انواع اختلالات خواب توسط بهترین پزشکان فلوشیپ خواب در تهران با شماره 09124961646 تماس بگیرید.
گاهی لوزه‌ها قرمز، متورم یا آلوده می‌شوند. اگر این وضعیت مزمن شود یا بهبود نیابد، پزشک ممکن است جراحی برداشتن لوزه را توصیه کند. افرادی که لوزه‌هایشان برداشته شده معمولاً بدون مشکل همچنان می‌توانند با عفونت‌ها مقابله کنند؛ زیرا بدن راه‌های دیگری برای دفاع دارد.
لوزه چیست؟ | لوزه گلو
لوزه‌ها توده‌های کوچکی از بافت لنفاوی هستند که بخشی از سیستم ایمنی بدن شما را تشکیل می‌دهند. آن‌ها مانند گره‌های لنفاوی عمل کرده و به عنوان خط اول دفاعی بدن در برابر میکروب‌ها (باکتری‌ها و ویروس‌ها) عمل می‌کنند. لوزه‌ها در نواحی مختلفی از گلو و پشت بینی قرار دارند و به فیلتر کردن و به دام انداختن عوامل بیماری‌زا که از طریق دهان و بینی وارد بدن می‌شوند، کمک می‌کنند.
برای اطلاع بیشتر در مورد عمل لوزه کلیک کنید و بصورت کامل و جامع در مورد مزایا، معایب و هزینه های عمل لوزه بخوانید.
انواع لوزه
انواع اصلی لوزه‌ها عبارتند از:
لوزه‌های کامی (Palatine Tonsils):
این‌ها همان لوزه‌هایی هستند که معمولاً با شنیدن کلمه “لوزه” به ذهن ما می‌آیند.
آن‌ها دو توده بیضی‌شکل و گوشتی هستند که در دو طرف پشت گلو (در ناحیه حلق دهانی یا اوروفارنکس) قرار دارند.
هنگام باز کردن دهان و نگاه کردن به آینه، می‌توانید آن‌ها را ببینید.
التهاب و عفونت این لوزه‌ها تونسیلیت نامیده میشود که شایع‌ترین مشکل مربوط به لوزه‌هاست.
لوزه حلقی (Pharyngeal Tonsil) یا لوزه سوم (Adenoids):
این لوزه در قسمت بالایی گلو، پشت بینی (در ناحیه حلق بینی یا نازوفارنکس) قرار دارد.
برخلاف لوزه‌های کامی، این لوزه را نمی‌توان به طور مستقیم با چشم دید و برای معاینه آن نیاز به ابزار پزشکی (مانند آندوسکوپی بینی) است.
لوزه سوم به خصوص در کودکان نقش مهمی در دفاع ایمنی دارد و در صورت بزرگ شدن می‌تواند باعث مشکلاتی مانند انسداد تنفسی از راه بینی، خروپف، آپنه خواب، و عفونت‌های مکرر گوش و سینوس شود. با افزایش سن، معمولاً کوچک میشود.
لوزه‌های زبانی (Lingual Tonsils):
این‌ها توده‌های کوچکی از بافت لنفاوی هستند که در قسمت عقب و پایه زبان قرار دارند.
اغلب کمتر دچار مشکل و التهاب می‌شوند و معمولاً نیازی به مداخله پزشکی ندارند.
لوزه‌های شیپوری (Tubal Tonsils):
این لوزه‌ها در اطراف دهانه لوله‌های استاش (که گوش میانی را به حلق بینی متصل می‌کنند) قرار دارند.
نقش آن‌ها کمتر از لوزه‌های کامی و حلقی برجسته است و معمولاً به ندرت دچار مشکل می‌شوند.
تمام این لوزه‌ها به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن، وظیفه شناسایی و مبارزه با میکروب‌ها (باکتری‌ها و ویروس‌ها) را بر عهده دارند که از طریق دهان و بینی وارد بدن می‌شوند.
عکس لوزه چرکی
علائم لوزه
علائم عفونت لوزه ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شوند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
گلودرد: معمولاً شدید است و می‌تواند بلع را دشوار و دردناک کند.
لوزه‌های متورم و قرمز: لوزه‌ها ممکن است متورم، قرمز و ملتهب به نظر برسند.
لکه‌ها یا پوشش سفید/زرد روی لوزه‌ها: این ممکن است نشانه‌ای از عفونت باکتریایی یا تجمع چرک باشد.
تب و لرز: تب بالا، اغلب با لرز همراه است.
غدد لنفاوی حساس و متورم در گردن: غدد لنفاوی زیر فک و در کناره‌های گردن ممکن است بزرگ و دردناک شوند.
دشواری یا دردناک بودن بلع.
بوی بد دهان.
سردرد، بدن‌درد و خستگی.
صدای خش‌دار یا گرفته.
دل‌درد: به‌ویژه در کودکان.
آب‌ریزش دهان: در کودکان خردسال ممکن است به دلیل دشواری در بلع آب دهان باشد.
وظیفه لوزه‌ها چیست؟
وظیفه اصلی لوزه‌ها مبارزه با عفونت است. آن‌ها دارای سلول‌های سفید خون فراوانی هستند که میکروب‌ها را از بین می‌برند. از آن‌جایی که در پشت گلو قرار دارند، می‌توانند میکروب‌هایی را که وارد بدن می‌شوند، “گیر بیندازند”.
لوزه ها در کجا هستند
لوزه‌ها نزدیک پشت گلو، درست پشت سقف نرم دهان قرار دارند. هر شخص دو لوزه، یکی در هر طرف، دارد.
لوزه‌ها چگونه به نظر می‌رسند؟
اگر لوزه دارید، وقتی دهان را باز کرده و در آینه نگاه می‌کنید، می‌توانید آن‌ها را ببینید. آن‌ها توده‌های بیضی‌شکل صورتی رنگ در دو طرف گلو هستند.
رنگ لوزه‌ها چگونه است؟
لوزه‌های سالم و طبیعی معمولاً به رنگ صورتی روشن هستند، شبیه به رنگ بافت‌های اطراف گلو و دهان. اما اگر لوزه‌ها دچار التهاب یا عفونت شوند (تونسیلیت)، رنگ آن‌ها تغییر می‌کند و ممکن است قرمز و متورم به نظر برسند. همچنین، در برخی موارد عفونت، ممکن است لکه‌ها یا پوششی سفید یا زرد رنگ روی لوزه‌ها دیده شود که نشان‌دهنده چرک یا تجمع مواد دیگر است.
اندازه متوسط لوزه چقدر است؟
- میانگین حجم کل لوزه‌ها: ۴۲.۸۱ سانتی‌متر مکعب
- میانگین در زنان: ۳۷.۶۵ سانتی‌متر مکعب
- میانگین در مردان: ۵۲.۴ سانتی‌متر مکعب برای تصور بهتر، هر لوزه کمی بزرگ‌تر از یک مارشمالو است.
عکس لوزه سوم
لوزه سوم چیست؟ | لوزه سوم در کودکان
لوزه سوم که در اصطلاح پزشکی به آن آدنوئید و لوزه سوم به انگلیسی (Adenoid) نیز گفته میشود، یک توده از بافت لنفاوی است که در قسمت بالای گلو، درست پشت حفره بینی و بالای کام نرم قرار دارد. برخلاف لوزه‌های کامی (همان لوزه‌هایی که در دو طرف گلو دیده می‌شوند)، لوزه سوم با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست و برای معاینه آن نیاز به ابزارهای خاص پزشکی است.
عفونت لوزه | التهاب لوزه | ورم لوزه
عفونت لوزه، که در اصطلاح پزشکی به آن تونسیلیت (Tonsillitis) می‌گویند، به التهاب و عفونت لوزه‌های کامی، یعنی دو توده بافت بیضی‌شکل که در پشت گلو قرار دارند، اشاره دارد. این یک بیماری بسیار شایع است، به ویژه در کودکان و نوجوانان، اما می‌تواند بزرگسالان را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
قویترین آنتی بیوتیک برای عفونت لوزه
آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت لوزه:
اغلب موارد ویروسی هستند:
بسیاری از موارد تونسیلیت (التهاب لوزه) ناشی از ویروس‌ها هستند. در این موارد، آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ اثری ندارند و مصرف آن‌ها بی‌فایده و حتی می‌تواند به ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی کمک کند. درمان در این حالت شامل استراحت، مصرف مایعات، و داروهای مسکن برای کاهش درد و تب است.
استرپتوکوک گروه A:
شایع‌ترین علت باکتریایی تونسیلیت، باکتری استرپتوکوک پیوژنز (Streptococcus pyogenes) یا همان استرپتوکوک گروه A است که باعث گلودرد استرپتوکوکی میشود.
پنی‌سیلین (Penicillin):
خط اول درمان برای گلودرد استرپتوکوکی و تونسیلیت باکتریایی، معمولاً پنی‌سیلین است. این دارو برای این باکتری بسیار مؤثر است و باید یک دوره کامل (معمولاً ۱۰ روزه) مصرف شود تا از عوارض جدی مانند تب روماتیسمی جلوگیری شود. آموکسی‌سیلین نیز یک آنتی‌بیوتیک مشابه پنی‌سیلین است که اغلب تجویز میشود.
آزیترومایسین (Azithromycin):
یک آنتی‌بیوتیک از خانواده ماکرولیدها که اغلب برای دوره‌های کوتاه‌تر (مثلاً ۵ روز) تجویز میشود و در موارد حساسیت به پنی‌سیلین گزینه خوبی است.
سفالکسین (Cephalexin) یا سفالوسپورین‌ها:
این‌ها نیز دسته‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها هستند که می‌توانند مؤثر باشند.
کلیندامایسین (Clindamycin):
در برخی موارد خاص، به خصوص برای عفونت‌های مقاوم‌تر یا در صورت وجود آبسه.
دمنوش گیاهی برای عفونت لوزه
دمنوش‌های گیاهی مفید برای عفونت لوزه عبارتند از: زنجبیل، بابونه، آویشن، ریشه شیرین‌بیان، و نعناع فلفلی.
سرطان لوزه
سرطان لوزه نوعی سرطان سر و گردن است که در بافت لوزه‌ها (دو توده بیضی‌شکل در پشت گلو) ایجاد میشود. لوزه‌ها بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند که به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند، اما مانند سایر بافت‌ها، مستعد رشد سلول‌های سرطانی نیز هستند.
عکس سرطان لوزه
آیا تست‌هایی برای بررسی سلامت لوزه وجود دارد؟
- تست کشت باکتریایی: سواب استریل روی گلو و لوزه‌ها کشیده میشود و نمونه برای تحلیل به آزمایشگاه فرستاده میشود تا عفونت باکتریایی مانند tonsillitis یا strep throat بررسی شود.
- آزمایش خون: اگر پزشک مشکوک به مونوکلئوز باشد، ممکن است تست مونو‌اسپات (Monospot) تجویز شود که آنتی‌بادی‌های مرتبط را شناسایی می‌کند. در صورت منفی بودن، ممکن است آزمایش EBV هم انجام شود.
درمان لوزه
- عفونت باکتریایی: ممکن است پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
- آبسه پری‌تونسیلار: نیاز به تخلیه عفونت دارد تا گسترش نیابد.
- سنگ لوزه: ممکن است لیزر سطح لوزه استفاده شود یا در صورت عدم اثربخشی، برداشتن لوزه (tonsillectomy) پیشنهاد شود.
- عفونت مزمن یا مکرر: پزشک ممکن است تیونسيلکتومی را توصیه کند.
خلاصه
لوزه‌ها، که بخشی از سیستم ایمنی بدن ما هستند، توده‌های بافت لنفاوی در گلو و پشت بینی (شامل لوزه‌های کامی، لوزه سوم، زبانی و شیپوری) هستند که وظیفه اصلی‌شان مبارزه با میکروب‌هاست. شایع‌ترین مشکل آن‌ها التهاب (تونسیلیت) است که معمولاً با گلودرد، تب و تورم همراه است و بیشتر علت ویروسی دارد. در موارد عفونت باکتریایی (مانند استرپتوکوک)، آنتی‌بیوتیک تجویز میشود.
اگر عفونت‌ها مکرر باشند، لوزه‌ها بزرگ شوند و مشکلاتی مثل آپنه خواب یا عفونت‌های گوش ایجاد کنند، ممکن است جراحی برداشتن لوزه (تونسیلکتومی یا آدنوئیدکتومی) توصیه شود. سرطان لوزه نیز نوعی نادر از سرطان سر و گردن است که با علائمی مانند گلو درد مداوم و ارتباط با HPV، مصرف دخانیات و الکل همراه است.
منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/body/23459-tonsils
سوالات متداول
لوزه‌ها دو توده بیضی‌شکل صورتی‌رنگ در پشت گلو هستند که بخشی از سیستم ایمنی بدن بوده و به مقابله با میکروب‌هایی که از طریق دهان یا بینی وارد بدن می‌شوند کمک می‌کنند.
لوزه‌ها حاوی سلول‌های سفید خون هستند و با گرفتن میکروب‌ها در مسیر گلو، نقش مهمی در محافظت بدن در برابر عفونت دارند.
التهاب لوزه‌ها عارضه‌ای است که در آن لوزه‌ها قرمز، متورم و دردناک می‌شوند و ممکن است به دلیل ویروس یا باکتری ایجاد شود.
اگر فرد دچار عفونت‌های مکرر لوزه، آبسه یا بزرگی لوزه با علائمی مانند خر و پف یا مشکل تنفسی شود، ممکن است پزشک برداشتن لوزه را توصیه کند.
خیر، بدن مکانیسم‌های دیگری برای دفاع از خود در برابر میکروب‌ها دارد و معمولاً مشکلی در عملکرد ایمنی ایجاد نمی‌شود.
اگر لوزه‌ها آن‌قدر بزرگ شوند که راه تنفس را محدود کنند یا باعث خر و پف شدید یا آپنه خواب شوند، ممکن است خطرناک باشند و نیاز به درمان داشته باشند.
سنگ لوزه توده‌های سفید یا زردرنگ کوچکی هستند که ممکن است باعث بوی بد دهان، درد گلو یا احساس گیر کردن چیزی در گلو شوند.
سرطان لوزه نادر است، اما می‌تواند رخ دهد و اغلب با ویروس HPV مرتبط است. علائم آن شامل درد، خون در بزاق یا توده در گردن است.
بله، اگرچه بسیاری از مشکلات لوزه در کودکی رخ می‌دهد، اما بزرگسالان نیز ممکن است دچار التهاب یا مشکلات مرتبط با لوزه شوند.