بی خوابی نشانه چه بیماری است؟

بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات جسمی می‌توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث ایجاد یا تشدید بی‌خوابی شوند.

• اختلالات تنفسی مرتبط با خواب:

  • آپنه انسدادی خواب (OSA): این یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین علل زمینه‌ای بی‌خوابی است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. در آپنه خواب، راه هوایی فرد در طول خواب به طور مکرر مسدود شده و باعث توقف تنفس برای چند ثانیه می‌شود. این توقف‌ها باعث بیداری‌های کوتاه و مکرر (که فرد ممکن است آن‌ها را به خاطر نیاورد)، کاهش سطح اکسیژن خون و فشار بر قلب می‌شود. بسیاری از افراد مبتلا به آپنه، از مشکل در در خواب ماندن یا خواب بی‌کیفیت و خستگی روزانه شکایت دارند، که ممکن است به اشتباه بی‌خوابی اولیه تشخیص داده شود. خروپف بلند، احساس خفگی در خواب و سردرد صبحگاهی از دیگر علائم آن است. تشخیص قطعی آپنه نیازمند انجام تست خواب (پلی‌سومنوگرافی) است. (کلمات کلیدی: آپنه خواب، تست خواب، پلی سومنوگرافی، خروپف، بی خوابی میانی، خستگی روزانه)
  • آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD): تنگی نفس، سرفه و خس‌خس سینه در طول شب می‌تواند خواب را به شدت مختل کند.

  اختلالات عصبی:

  • سندرم پای بی‌قرار (RLS): فرد مبتلا به RLS احساس ناخوشایند و تمایل غیرقابل مقاومتی برای حرکت دادن پاهای خود دارد که این حس معمولاً در شب و هنگام استراحت بدتر می‌شود و به خواب رفتن را تقریباً غیرممکن می‌کند.
  • اختلال حرکت دوره‌ای اندام (PLMD): این اختلال شامل حرکات پرشی یا تکان خوردن غیرارادی پاها (و گاهی دست‌ها) در طول خواب است که می‌تواند باعث بیداری مکرر فرد یا شریک خواب او شود.
  • بیماری پارکینسون، آلزایمر و ام‌اس (MS): این بیماری‌های پیشرونده عصبی اغلب با مشکلات خواب متعددی از جمله بی‌خوابی، خواب‌آلودگی روزانه و اختلالات خواب REM همراه هستند. (کلمات کلیدی: سندرم پای بیقرار، RLS، PLMD، پارکینسون، آلزایمر، ام اس، بی خوابی)

  اختلالات غدد درون‌ریز و هورمونی:

  • پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism): فعالیت بیش از حد غده تیروئید می‌تواند باعث علائمی مانند تپش قلب، اضطراب، تعریق و احساس گرما شود که همگی خوابیدن را دشوار می‌کنند. (کم‌کاری تیروئید نیز گاهی با خستگی و پرخوابی همراه است اما می‌تواند باعث خواب بی‌کیفیت هم بشود).
  • دیابت: نوسانات قند خون، نیاز مکرر به ادرار کردن در شب (نکچوری)، و دردهای عصبی (نوروپاتی دیابتی) می‌توانند خواب افراد مبتلا به دیابت را مختل کنند.
  • یائسگی و تغییرات هورمونی: گرگرفتگی، تعریق شبانه و نوسانات هورمونی در دوران پیش‌یائسگی و یائسگی، از علل شایع بی‌خوابی در زنان است. تغییرات هورمونی در دوران بارداری و پس از زایمان نیز می‌تواند باعث مشکلات خواب شود. (کلمات کلیدی: مشکلات تیروئید و بی خوابی، پرکاری تیروئید، دیابت و بی خوابی، یائسگی و بی خوابی، تغییرات هورمونی)